Brabhsáil Míreanna (314 iomlán)

  • Bailiúchán: Ailt ó Irisí an Phléaráca

Johnny Mhorgan: Dealbhadóir

https://www.cartlann.ie/files/original/086f359889a1a8e091d88d8191fa35dc.pdf
Duine ar bith a chuaigh suas Baile an Domhnalláin, baile beag taobh thoir den Spidéal, is cinnte gur thug siad suntas don ghairdín lán líonta de dhealbha éagsúla - fear an ghiotáir, bean an bhosca ceoil, an Mhaighdean Mhuire, bó na…

Téamaí:

Cérbh é Sam Maguire?

https://www.cartlann.ie/files/original/224d4b1ab4e53efddf1ff9dd598f7236.pdf
Nuair a shéidfidh an réiteoir an fheadóg i bPáirc an Chrócaigh ar an seachtú lá fichead den mhí seo le críoch a chur le Cluiche Ceannais Peile na hÉireann idir Gaillimh, gaiscígh Chonnacht, agus Cill Dara, curaidh Laighean, tógfar gártha…

Téamaí:

Seanscoil Shailearna ó 1884

https://www.cartlann.ie/files/original/2a9949929a19744da6415a20d92e61e2.pdf
Ceaptar gur tógadh scoil ar an láthair idir 1860 agus 1870. Scoil an-bheag a bhí inti - dhá sheomra inti ina raibh buachaillí agus cailíní le chéile agus Béarla an teanga a bhí i réim sa scoil. Bhí paróiste an Chnoic i nDeoise Thuama…

Conamara Aineoil

https://www.cartlann.ie/files/original/259e5ee31f9cdcd33dc9282efcb866a4.pdf
De bharr leatroma agus droch íde ar feadh na gcíanta tá dreaim mór de mhuintir Chonamara nach bhfuil aithne ná fios ag mórán daoine eile orthu. Sin iad na daoine i gConamara atá hómógnéasach. Ar nós dreaim ar bith faoi chos, muintir na…

Eagarfhocal 1999: An Spidéal faoi Léigear ag 'An Tulán Cleasach'

https://www.cartlann.ie/files/original/a3c71337c0d18fb62097d65db74079a2.pdf
Tá aitheantas tugtha do thábhacht na Gaeltachta sa mBille nua Pleanála, a foilsíodh le gairid. As seo amach caithfear cosaint teanga agus cultúr na Gaeltachta a chur san áireamh in aon phlean forbartha a réiteoidh Comhairle Chontae na…

Agallamh le Seosamh Ó Cuaig

https://www.cartlann.ie/files/original/7b3f5a765158c69f4cb23c1863b67c7a.pdf
Chuir Majella Ní Chríocháin, Oifigeach Óige le Pléaráca, agallamh ar Sheosamh Ó Cuaig, craoltóir, iarbhall tofa de Údarás na Gaeltachta agus duine de bhunaitheoirí Ghluaiseacht Chearta Sibhialta na Gaeltachta.

Bláth na hÓige

https://www.cartlann.ie/files/original/cd443e607d31761d677ee6ea85b563c3.pdf
‘Bhí sí chomh deas sin nach n-iarrfá imeacht aisti ar chor ar bith.’ Sin a bhí le rá ag John William Seoige faoin mbád ar chaith sé cuid mhaith dá óige inti. Sé Máirtín Ó Cathasaígh as Maoinis a rinne Bláth na hÓige do Sheán…

Ardán do na hEalaíona

https://www.cartlann.ie/files/original/d74a4e129926506b9117474cce9cdd57.pdf
Ach oiread le Leitir Ceanainn, leis an Muileann gCearr, le Loch Garman nó áit ar bith eile sa tír, tuilleann pobal Chonamara amharclann chun fáilte a chur roimh sheónna, drámaí agus ceoltóirí náisiúnta is idirnáisiúnta a bhíonn ar…

1969 - Bliain na gCearta Sibhialta i gConamara

https://www.cartlann.ie/files/original/cb35e61affdf95cf9d2ecd65aa051da9.pdf
Tríocha bliain ó shoin bhain Peadar Mac an lomaire creathadh as an rialtas. Bhailigh sé 1522 vóta i nDáilcheantar Ghaillimh Thiar san ollthoghchán i 1969, ar son Gluaiseacht Chearta Sibhialata na Gaeltachta, eagraíocht a bunaíodh 2 mhí sar a…

Cúrsaí Teangan sa nGaeltacht

https://www.cartlann.ie/files/original/7e79d856829719f7190a965e96401bd5.pdf
An scéal is mó atá i mbéal gach duine sa nGaeltacht le tamall, an méid Béarla atá dhá labhairt ag daoine óga i gConamara. Thug mé an cheist aníos i gcomhrá le daoine éagsúla lena dtuairimí a fháil agus rinne mé nótaí níos…