Brabhsáil Míreanna (314 iomlán)

  • Bailiúchán: Ailt ó Irisí an Phléaráca

Seal faoi Dhraíocht in Árainn

https://www.cartlann.ie/files/original/8e368898e262ccce10f1562d1d6f8947.pdf
Déanann Mattie O Niaidh as Rosmuc cur síos do Mheta Uí Mháille ar an am a chaith sé ag obair ar Inis Oírr agus Inis Mór.

Seal Faoi Dhraíocht ln lnis Oírr i 1973

https://www.cartlann.ie/files/original/9ff0ab6cb3d8feb9ad4afe3937f03b69.pdf
Tá rud eicínt speisialta ag baint le hoileáin nach dtuigfidh tú go gcaithfidh tú tamall ar cheann. Is obair a chas mise go hÁrainn an chéad uair, agus is minic ó shin atá sé ráite agam go raibh an t-ádh orm mar gur tréimhse de mo shaol…

Téamaí:

Séamas C- as na Minna

https://www.cartlann.ie/files/original/fb42cfa240dfc793115ee03b81842ef6.pdf
Foilsíodh an t-alt seo i dtús san iris Tuairisc a bhíodh á fhoilsiú ag Gluaiseacht Chearta Sibhialta na Gaeltachta, le linn na seachtóidí. Shíleamar gur mb'fhiú é a fhoilsiú arís.

Téamaí:

Séamas Ó Cualáin

https://www.cartlann.ie/files/original/c44fa0aaf67c08ad026f3e88d0542560.pdf
Is deacair a rá cén áit ar cheart do dhuine tosú ag caint faoi Shéamas Ó Cualáin nó Séamas Mhicilín mar ab fhearr aithne air. Ba duine fíor chumasach a bhí ann ar go leor bealaí. Chuireas féin aithne mhaith air tar éis dó ballraíocht…

Seán Chóilín Ó Conaire (1913-1991)

https://www.cartlann.ie/files/original/f4c123214ef88480cbdfec55c54270db.pdf
Thíos ar shochraid Dhiarmaidín Uí Shúilleabháin i gCúil Aodha a bhí go leor de phobal Éigse na hÉireann nuair a scaip an scéala go raibh Seán Chóilín Ó Conaire as Ros Muc, fonnadóir cáiliúil eile, caillte freisin. Níorbh ionann is…

Seán Mac an Iomaire

https://www.cartlann.ie/files/original/9c99bf225c87743ddf5eea07c0e10886.pdf
Rugadh é ar Oileán Fhiadhinse ar an gcéad lá de Bhealtaine sa mbliain 1880, duine de chúigear mac agus cúigear iníon a saolaíodh do Mháirtín Choilm Mac an Iomaire as an oileán agus do Mháire Ní Bhriain as Muighinis.

Téamaí: ,

Seán Mac Giollarnáth (1880-1970)

https://www.cartlann.ie/files/original/0d63f0b54125eaca1e592810d54b3172.pdf
Cé gur chaith sé cuid mhór dá shaol, mar aturnae agus mar ghiúistís ins na cúirteanna i gCondae na Gaillimhe, is féidir a rá gur fearr aithne atá ar Sheán Mac Giollarnáth, mar bhailitheoir béaloidis, agus mar fhear a scríobh faoin…

Seandálaíocht Chonamara

https://www.cartlann.ie/files/original/6222cf77c315b647f41d6197c36c443e.pdf
Go dtí le fíor-ghairid ceapadh gur taobh tíre sceirdiúil, neamh-thorthúil a bhí i gConamara gan aon suíomhanna seandálaíochta ann. lad sin a bhí ann ceapadh nach raibh aon tábhacht ag baint leo. Shíl na húdair nár chónaí mórán…

Seanscoil Shailearna ó 1884

https://www.cartlann.ie/files/original/2a9949929a19744da6415a20d92e61e2.pdf
Ceaptar gur tógadh scoil ar an láthair idir 1860 agus 1870. Scoil an-bheag a bhí inti - dhá sheomra inti ina raibh buachaillí agus cailíní le chéile agus Béarla an teanga a bhí i réim sa scoil. Bhí paróiste an Chnoic i nDeoise Thuama…

Séipéal Chamuis - céad bliain slánaithe aige

https://www.cartlann.ie/files/original/f3692f2eb20beafbdb253798c2c80cea.pdf
Tá 100 bliain slánaithe ag Teach Pobail Chamuis. Ba ar an 15 Lúnasa 1897 a beannaíodh séipéal nua i gCamus, agus bhí an méid seo a leanas i gcló in Irisleabhar na Gaeilge, mí Iúil 1897.

Téamaí: ,