Brabhsáil Míreanna (314 iomlán)

  • Bailiúchán: Ailt ó Irisí an Phléaráca

Oisín i dTír na nÓg

https://www.cartlann.ie/files/original/8d77794977d60998d6f02457645e45f7.pdf
Bhuel, tá sé tuairim is cúig bliana ó shin ó rinne mé páirt Oisín i ngeamaireacht an Phléaráca, páirt a thug mé go Tír na nÓg in éineacht le stompa bréa darbh ainm Niamh Chinn Óir. Bhí sé aisteach gurbh é m'athair féin (Tommy…

Cúrsaí Sláinte ar Inis Meáin

https://www.cartlann.ie/files/original/ba21679c852ebbca7820406823329de5.pdf
Tá dul chun cinn iontach déanta maidir le cúrsaí sláinte ar an oileán ón uair a ceapadh an bhanaltra Hedderman mar bhanaltra ceantair ar an dá oileán, Inis Meáin agus Inis Oírr in 1903. Is dócha gurbh í seo an chéad altra a ceapadh ar…

Tríocha Bliain den Údarás (1979-2009): thar am é a leasú

https://www.cartlann.ie/files/original/43dae723727abae3b471f5ceadc6505e.pdf
Tá toghchán ceaptha a bheith ann an chéad bhliain eile le Bord nua a thoghadh d'Údarás na Gaeltachta. San alt seo caitheann an tráchtaire Donncha Ó hÉallaithe súil chriticiúil ar an Údarás mar atá agus déanann sé roinnt moltaí faoi na…

Athrú

https://www.cartlann.ie/files/original/0648621b52c47bd400e8053482249fe5.pdf
Chaith Gearóid Ó Fátharta ó 1978 - 1985 san tSile i rith réimis Augusto Pinochet áit a bhfaca sé ciapadh, géarleanúint, cos ar bholg agus daoine dhá rugadh as an tír. Bhí sé sa mBrasaíl ó 1985 - 2007. I rith an ama seo ar fad bhí sé…

Téamaí:

Inis Meáin, ~4,000 Bliain ag Fás

https://www.cartlann.ie/files/original/22d901ac121d2905c55956f9c363005d.pdf
Tá stair shaibhir, éagsúlacht seandálaíocht ag Éirinn agus ní eisceacht ar bith Oileáin Árann ach an oiread. Go deimhin, d'fheadhfaidh a rádh go seasann Oileáin Árann mar dhomhan saibhir de bheatha daonna in Éirinn i rith an 4,000 bliain…

John Millington Synge

https://www.cartlann.ie/files/original/1b1959ec57033ca5610d31ae6c550cb2.pdf
Teach Mhuintir Mhic Dhonnchadha: Tá an teach seo ós cionn trí chéad bliain d'aois seachas píosa a cuireadh as tús an chéid. Tá cáil ar an teach anois mar gur ann a d’fhanadh an drámadóir agus an scríbhneoir John Millington Synge.…

Téamaí: ,

Eagarfhocal 2009

https://www.cartlann.ie/files/original/20b4448ee830958cf4ee283ff1a46e37.pdf
Tá súil agam anois agus an tíogar ceilteach imithe agus an pota óir a chuir an dallamullóg orainn ar fad, follamh, go mbeidh deis againn filleadh ar an saol deas suaimhneach a bhí againn roimhe. Go dtí sin ba linn féin a raibh againn. B'…

Téamaí:

"Go maire tú an céad", agus tá sé déanta aici

https://www.cartlann.ie/files/original/938bbb4da3d8a51ad04da8d3dabf9517.pdf
Nóra Bn. Uí Mhainín as Cill Bhriocáin, Rosmuc ag ceiliúradh a lá breithe 100 bliain i dteanta Anna, bean a mic Mattie, nach maireann agus comharsa béal dorais Mattie Phetir Pheadair Ó Neachtain. Bhí a garchlann, a gclann sin, gaolta,…

Litir ón mBruiséil

https://www.cartlann.ie/files/original/6767e4e2aff7dbc022e23bdae8df83d2.pdf
Tá muid anseo sa Bhruiséil le hocht mí anois. Bhog mé féin, Kevin agus ár n-iníonacha Bríd Eileanór agus Niamh anseo ag deireadh Lúnasa seo caite. An Nollaig roimhe sin fuair Kevin tairiscint ar phost ag obair le hIonadaíocht na hÉireann…

Anailís ar Ghaeltacht Chonamara

https://www.cartlann.ie/files/original/97e38b56bd94c60e18bb5d747a444195.pdf
Dá ndéanfaí teorannacha na Gaeltachta i gCo na Gaillimhe a shocrú do réir na gcritéir atá molta sa Staidéar Teangeolaíoch ar Staid na Gaeilge sa nGaeltacht, ní bheadh de dhaonra fágtha i nGaeltacht na Gaillimhe ach 16,000 duine as an…