Browse Items (14 total)

  • Tags: Tíreolaíocht

Ros an Mhíl

https://www.cartlann.ie/files/original/6d85179d6d7e3570ca7041071418cb32.pdf
Is baile fearainn beag atá i Ros an Mhíl atá suite timpeall trí mhíle fichead siar ó chathair na Gaillimhe ar bhóthar an Rí. Tá sé suite i gceartlár na Gaeltachta agus is í an Ghaeilge teanga an phobail. Leithinis nó gob is ciall le…

Christchurch

https://www.cartlann.ie/files/original/3365306cbef9ffcc10fcef556464d3be.pdf
Tharla dhá chrith talún i Christchurch na Nua Shéalainne i 2010 agus 2011. Bhí Meta Uí Mháille ar cuairt ar an gcathair mí Eanáir seo caite agus tá cur síos anseo aici ar an scrios a déanadh san áit.

Inis Meáin, ~4,000 Bliain ag Fás

https://www.cartlann.ie/files/original/22d901ac121d2905c55956f9c363005d.pdf
Tá stair shaibhir, éagsúlacht seandálaíocht ag Éirinn agus ní eisceacht ar bith Oileáin Árann ach an oiread. Go deimhin, d'fheadhfaidh a rádh go seasann Oileáin Árann mar dhomhan saibhir de bheatha daonna in Éirinn i rith an 4,000 bliain…

Leitir Mealláin

https://www.cartlann.ie/files/original/759ce41754c64a8d8cb9252186ffbd50.pdf
Tá Leitir Mealláin suite siar ó Gharumna. Ceantar cósta atá an-fhiáin ar a bhfuil go leor oileáin. Tá an talamh bocht ach bhí neart saothrú le baint i gcónaí as an bhfarraige. Sé Foirnis agus an Chrapach na h-oileáin is mó. Daighnis,…

An RIC i Ros Muc

https://www.cartlann.ie/files/original/8627ec5171f960d80c7688a3ae2613b3.pdf
Sa bpictiúr seo tá John Feely as an Nua Shéalainn lena bhean chéile, Elizabeth. Tógadh an pictiúr i mí Meán Fómhair 2000, ag beairic na nGardaí sa nGort Mór. Tháinig John ar cuair ar Ros Muc toisc go raibh a athair (John Feely freisin) ag…

Stair na nDroichead i gConamara

https://www.cartlann.ie/files/original/046819a0714796474e837543c605a9f3.pdf
Tá tábhacht ar leith ag baint le logainmneacha nó ainmneacha áite, agus is cinnte go bhféadfaí a rá nach bhfuil cosán ná garraí, claí ná cnocán, abhainn ná loch, ná sruthán nach bhfuil a bhlúire beag staire féin ag roinnt leo. Tá…

Teach Ghairfean agus Conroys Ros Muc

https://www.cartlann.ie/files/original/20a243ac595a4cdac2e5c00abdb02377.pdf
Tá pleananna móra ann Tigh Chonroy a chur in oiriúint lena úsáid mar ionad cultúir agus mar acmhainn don cheantar. Tá stair spéisiúil ag an Teach. Tá an t-alt seo bunaithe ar agallamh a chuir Meta Uí Mhállle ar Jimín Toni ó Nia, a…

Graceville

https://www.cartlann.ie/files/original/0d546d5d351944827fba5f712cf023c1.pdf
Ag déanamh staidéir ar obair an Land League i gConamara a bhí mé nuair a fuair mé amach gur tugadh slua mór daoine as Conamara siar go Minnesota os cionn céad bliain ó shin, gur caitheadh amach ar na prairies iad agus gur dúradh leo a bheith…

Blúiríní Eolais foi Chamus

https://www.cartlann.ie/files/original/e6c4ceb8f91d29f5e203dd0d0a6a8eb4.pdf
Rugadh Lady Dudley, nó Rachel Gurney mar a bhí uirthi, i Keswick i Sasana. Bhí a hathair ina Lord Lieutenant ar Éirinn, ina Chathaoirleach ar an Royal Commission on Congestion agus ina Governor General san Astráil. Bhí aithne ar Lady Dudley mar…

Ros Muc

https://www.cartlann.ie/files/original/c2e4fae267179228492c6168b0ba0e28.pdf
Is ceantar álainn aoibhinn Gaelach é ceantar Ros Muc. Síneann an paróiste ó Úraid, an Teach Dóite, síos don Léim, ó dheas go Leitir Mucú, isteach go Muiceannach, anoir go Siléar agus Ros Cíde. Blianta ó shin bhí paróiste Leitir Móir…