Brabhsáil Míreanna (2437 iomlán)
Sórtáil de Réir
Drong nua de Dhamhsóirí Sean-nóis Chonamara
Fearacht réigiúin eile sa tír, tháinig scoth na n-ealaíontóirí tradisiúnta amach as Conamara. Ba ceardaithe ar dhamhsa tradisiúnta Chonamara leithéidí Mháirtín Beag Ó Gríofa, Phádraig Cháit Bhreathnach agus an cuairteoir féiltiúil…
Damhsa an Cháca
Ó tháinig ann do Phléaráca Chonamara tá aird faoi leith dírithe ar dhamhsa ar an sean nós sa Ghaeltacht seo agus is léir go bhfuil borradh nua tagtha i suim an phobail trí chéile sa ghné seo den traidisiún. Sa chomhthéacs sin, b'fhéidir…
An Claidheamh Soluis
Seo píosa a casadh dhom le ghairid sa bpáipéar a bhí ag Conradh na Gaeilge i dtús an chéid - An Claidheamh Soluis. Bá é Pádraig Mac Piarais a bhí ina eagarthóir nuair a foilsíodh é, i mí Dheireadh Fómhair 1906. Tá sé ionann is a…
Tatarstan agus Sean Nós Chonamara
Rinne Bill Whelan, a chum Riverdance, ceol an phobail a ghalántú ach cén dochar? Rud ar bith a tharraingíonn uisce ag an muileann agus bíonn uisce sa bhfuisce de dhíth ar ghoile an lucht éisteachta cathrach, ar a raibh Riverdance dírithe.…
Lionard Mac Craith: Imreoir Ildánach na Gaillimhe
‘Ní thig leis an ngobadán an dá thrá a fhreastal’, a deirtear. Ach chomh fada is a bhaineann sé le riar de bháireoirí Chumann Lúthchleas Gael is féidir leo teacht taobh na gaoithe ar an seanfhocal sin. Séard tá i gceist agam na…
Curachaí ar an Spidéal
Sna seachtóidí bhíodh cáil ar an Spidéal faoi Féile na gCurachaí ar an gcaoi céanna is atá cáil ar Chinn Mhara de bharr Cruinniú na mBád. Ach an oiread le roinnt eile féilte farraige, níor reachtáileadh Féile na gCurachaí i mbliana…
Dánta le Seosamh Ó Guairim
Dá Mairfinnse go deo deo deo beo/Bheadh chuile shórt daite agam buí,/Bheadh tithe daite agam buí,/Bheadh tulach 'gus cnoc daite agam buí,/Bheadh Páid 'gus Cóil freisin/'Gus iad daite agam buí,/Bheadh chuile shórt sort daite agam buí/Mar ba…
Gaeltacht Chonamara, Fóram Chonamara: Céard iad féin?
Níl an t-aontas céanna 's a bhíodh i nGaeltacht Chonamara. Forás na Gaillimhe údar amháin atá leis seo. Is cuid de bhruachbhailte na Gaillimhe go leor de cheantar Chois Farraige anois. Fágann seo difríocht mhór idir é agus Iorras Aithneach…
Maria Ní Dhomhnaill agus an Eitilt Yogic
Fuair bean óg dathúil ón gCeathrú Rua, Maria Ní Dhomhnaill, breis is dhá chéad vóta sa toghchán an Meitheamh seo caite. Chuir sí spraoi agus fuinneamh isteach sa bhfeachtas toghchánaíochta i nGaillimh Thiar, agus tharraing sí aird ar…
Eagarfhocal: Cá bhfuil an Tascfhórsa Gaeltachta?
‘Ní dul chun cinn eacnamaíoch a mharóidh an Ghaeilge ach gan an cineál seo dul chun cinn ní bheidh pobal ann le teanga d'aon tsórt á labhairt. Ach os a choinne sin d'fhéadfadh forbairt tionsclaíoch de chineál áirithe, saor ó aon…